Verslag van de PG2, een Grand Soleil 40
Na een heet bad en een goede nachtrust voel ik me weer fris in het hoofd.
Het lichaam doet nog overal pijn van de ongebruikelijke inspanningen en kleine verwondingen. Tijdens de afgelopen 200 Myls ‘SOLO’ ben ik er niet toe gekomen iets te schrijven of te sturen.
Aangezien ik zelf de verslagen van de vorige edities als leerzaam heb ervaren om een idee te krijgen van wat een 200 Myls ‘SOLO’ nu precies inhoud hierbij toch een kort rapportje en wat sfeerbeelden.
Verslag:
De weersvoorspellingen waren erg wisselend tussen de verschillende modellen waardoor de planning continue last minute moest worden aangepast. De door mij gedroomde baan 1 zou hem echter niet gaan worden.
Geen nacht op het zout voor mij deze keer maar rondjes racen op het IJsselmeer. De keuze voor baan 5 maakte het iets minder uitdagend maar dat was slechts de gedachte vooraf.
Om de drukte iets te ontlopen besloot ik om net achter de eerste groep aan te starten zo tegen 08:00. Met een mooi windje de eerste uren heerlijk gezeild op het markermeer. Spi er op alles onder controle en we halen de een na de andere boot in. Het is makkelijk om een groep boten voor je te hebben in het begin van de wedstrijd dan hoef je nog even iets minder op de navigatie te letten en zo slinger je lekker in.
De wind neemt langzaam toe en je stelt jezelf de vraag tot wanneer blijf ik met de spinaker doorvaren, alhoewel ik hier wel afspraken met mezelf over had gemaakt blijkt dat in de praktijk toch altijd weer net iets anders.
Dan gaat het mis in een windvlaag en broach ik onverwachts toch nog, geen paniek is niet voor het eerst, komt weer goed. Net als ik de lijschoot wil laten vieren schiet de loefschoot van de lier, misschien te weinig slagen of slecht vastgezet. Nu lig ik wel gelijk recht met een hele grote vlag over stuurboord aan de top van de mast, ik val scherp af en ben 10 min druk in de weer om de boel heelhuids naar beneden te krijgen. Snel de genua gehesen en door. Toch wel wat tijd verloren door deze leerzame actie. Vaar ik dan zo door naar Enkhuizen of toch een andere spinaker er nog op? Ik twijfel niet, de wedstrijdzeiler in mij schreeuwt en ik sla snel een andere spinaker aan, enkele minuten later vaar ik alsof er niets gebeurt en haal ik de verloren meters weer in. Nu eerst nog een gijp onder spinaker om de KG18 te kunnen ronden. Plan vooruit en doe dingen doordacht. Alhoewel de spinaker niet vol bleef staan, zoals gewenst (vergeten de tweakers aan te trekken), komt het toch goed en vaar ik vol vertrouwen door naar Enkhuizen. De wind neemt ondertussen langzaam verder toe maar geen paniek, het is nog maar 2 nm naar de sluizen van Enkhuizen, dus dat komt goed. Net voor de boei plan ik sterk af te vallen en de spinaker achter het grootzeil te strijken. Als rookie solozeiler wacht ik achteraf te lang, we zijn niet double handed of full crew op het moment dat ik wil strijken neemt de wind toe en val ik onvoldoende af, ik laat toch de spi val lopen en krijg geen grip op de spinaker. uiteindelijk verlies ik 8 min en vis ik de spinaker met een mega scheur uit het water. Bij de loefschoot heeft de buitenmantel zich losgemaakt van de binnenmantel. Dom dom dom. Ik lik mijn wonden voor de sluis en ruim de boel op. Na de sluis bedenk ik dat het met dit tempo zo niet door kan gaan. Ik ben alleen aan boord en alhoewel ik dat prima aan kan is mijn timing fout. Na een pitstop in Enkhuizen om even te relativeren en de schoot te repareren gooi ik los op naar Urk, Lelystad, Makkum met als plan rusten in Den Oever. De wind neemt in de middag verder toe, ik merk dat de stuurautomaat het op ruime koersen soms lastig heeft en ik te snel het roer aan de automaat over laat zonder het self learning algoritme eerst zijn werk te laten doen. Dit is ook nieuw, normaal vaar je niet alleen met deze wind. Of het hier door komt of door iets anders maar terwijl ik binnen zit maakt de boot een haal en hoor ik het grootzeil overkomen met een grote klap. Ik vlieg naar buiten om de boot op haar oude koers te brengen en vind het magnetische kompas op de vloer van de kuip, de grootschoot heeft zich om de beugel van de roerstand geslagen en heeft de boel ontwricht en dwars door het polyester getrokken. Het sturen lijkt nog wel probleemloos te gaan en ik kijk in het gapende gat waar ooit het kompas heeft gezeten en inspecteer de besturing. 
Veel tijd heb ik niet, want het waait ondertussen behoorlijk stevig. Met de gedachten dat het veilig is vaar ik door en onder genoa 4 en dubbel rif kom ik uiteindelijk rond middernacht aan bij de Sport A. Snel naar Den Oever en rusten is mijn gedachten. Helaas waait het te hard om het met 2.45 mtr diepgang aan te durven via de onverlichte boeitjes tussen de ondieptes door naar Den Oever te varen. Ik besluit naar het zuiden de kruisen en vaar een uur om maar kom veilig aan om 01.30 uur in Den Oever aan. Collega Niels ligt er ook en vangt me op. Ik ben dankbaar voor een handje en verlang naar rust.
Het plan is om over 5 uur weer te vertrekken en nog net de juiste windshift te pakken om bezeild richting Medemblik te komen.
In bed lig ik te malen en vind geen rust, is het de adrenaline of de events van de dag ik weet het niet maar om 05:00 besluit ik niet te vertrekken als gepland, maar eerst zeker te stellen dat er niets mis is met de stuurinrichting. Van een dijk of zandbank gesleept worden morgen is nog erger veiligheid eerst nu. Ik val eindelijk in slaap en rust een paar uur uit.
Als ik wakker word is Niels verdwenen hij heeft het blijkbaar wel gehaald en vaart hoog aan de wind naar Medemblik. ik overdenk mijn opties n.a.v. het weerbericht. Het weerbeeld zegt pas vertrekken na 16.00 uur, dan wordt de wind minder en is het kruisrak naar Medemblik makkelijker te zeilen. Eerst maar inspectie nu van de schade. Gelukkig lijkt er niets ontwricht aan de stuurinrichting alleen is de beugel ontzet en is er polyester schade. Ik repareer de schade zo goed mogelijk en plak het dicht met tape. Ik heb genoeg tijd verloren vind ik en besluit niet nog meer rusttijd op te geven. Dan maar door de wind naar voren. Ik vaar een lang, nat en bonkig kruisrak naar Medemblik en accepteer het tijdsverlies maar ben nu weer enigszins terug op schema. Als het lukt zou ik nog door willen naar Lelystad maar voorbij de Ven bij Enkhuizen waar de wind altijd sterker is of lijkt besluit ik dat de 28 knopen ware windsnelheid te veel is om met een windhoek van 50 graden te varen. Ik loop uit het roer en zo gaat de boel kapot. Snel naar Enkhuizen waar ik besluit op anker mijn rust te nemen. Morgenvroeg een nieuwe dag.
Vrijdagmorgen, het rookt en giert in Enkhuizen de voorspelling is ook niet al te best, 25 tot 30 knopen zeker tot 20:00 uur vandaag. In het donker vertrekken lijkt me geen goed plan, in de haven is overleg tussen deelnemers een enkeling vertrekt bij het eerste daglicht. ik besluit te wachten tot 10:00 wanneer er even een dipje zit in de wind voorspelling. Onder alleen genua 4 vaar ik naar het oosten en wen langzaam aan de omstandigheden het blijkt een goede keuze wat betreft de zeilvoering ik ga nog steeds heel hard en haal een aantal andere boten in.
De bedoeling is om een vol rondje IJsselmeer te varen vandaag, een kort kruisrak naar de sport F en dan de rest van de dag bezeilde koersen. Na 2 uur rond ik sport F en bedenk wat ik zal gaan doen m.b.t.. de zeilvoering. Ik zie twee andere deelnemers doorvaren en kijk op de kaart. @#$%$%! ik heb de verkeerde ton gerond, ik gooi het roer om en keer terug gelukkig ligt de sport F iets oostelijker waardoor het verlies beperkt blijft tot 5/6 min. in de volgende bezeilde rakken verwijder ik eerst rif 2 en dan rif 1 en als ik de LC 6 rond richting het noorden vaar ik onder vol grootzeil en genua 4 met 28 kn wind en surf van golf naar golf. Hoe noordelijker ik kom hoe harder de wind en hoe dieper en hoger de golven terwijl ik snelheden bereik die ik normaal alleen op zee zie bedenk ik een plan hoe ik van deze zeilvoering af kom als ik strak minder ruimere koersen moet gaan varen. Net voor Workum strijk ik de genua om deze te sparen tijdens het reven. Op het volgende rak ga ik onder grootzeil bijliggen en reef terug naar rif 2. Als ik weer op koers ben hijs ik de genua 4 en de boot voelt weer in balans de stuurautomaat kan weer bij, de laatste uren heb ik staan sturen en ik krijg honger. Snel maak ik wat eten want straks wordt het weer een lange natte zit richting Medemblik, De wind zou moeten gaan draaien naar het oosten wat het makkelijker zal maken maar ik moet aan eten en drinken blijven denken. Ik weet dat dit net zo belangrijk is als je zeilvoering of navigatie.
Als ik de sport A rond is de boot in balans en de schipper aangesterkt op naar de sport C, flashbacks naar gisteren, 24 uur geleden was ik hier ook. alhoewel de wind tussen de 22 en 28 knopen blijft krimpt hij iets en bezeil ik de ton op een korte klap na bijna. ondertussen is de avond gevallen en dan lijkt alles grimmer te worden. Koud is het gelukkig niet en de investering in een goed zeilpak met rubbermanchetten betaald zich uit. Veel regen hebben we niet gehad maar nat is het zeker. Onderweg naar Enkhuizen weer z’n bezeilde koers met te veel zeil overweeg ik mijn opties. De weersvoorspellingen spreken elkaar tegen. Wanneer gaat de wind eruit, staat er morgenochtend nog wind ? Het zijn lastige keuzes, na een lange zware dag, Het liefst vaar ik door tot dicht bij de finish als de wind dan weg is rust ik nog 7 uur op anker. Maar wat als de wind langer blijft staan? Ik zou om 01:00 bij de finish kunnen zijn maar waar kan ik dan rusten ? Het is een risico en speel op safe en leg aan in Enkhuizen. Met de hulp van een deelnemer lukt het op een lastig plekje met veel wind voor de kant te komen. Ik deel mijn keuze met hem en krijg het slechte nieuws dat de sluis geen 24-uurs bediening kent, wat …..? nooit bij stilgestaan. Wat is de laatste keer dat ik hier ‘s nachts door de sluis wilde ?? Geen idee. Ik kan me een aantal nachtelijke passages herinneren in Lelystad maar dat is natuurlijk open voor beroepsvaart. Daar gaat mijn strakke plan. 4 uur later gooi ik toch los en vaar naar de sluis ik wil niet meer tijd verliezen dan nodig en precies 7 uur rust pakken. Wie weet draait de sluis toch voor een bijzonder geval. Helaas …niet dus. Om 06:00 meld ik me bij de sluiswachter en die roept me kort daarna binnen. ik start de motor en gooi los……….niet dus, ik start de motor niet. Gefrustreerd schiet ik naar binnen en trek de polen van de startaccu en sluit ze aan bij de service accu. Starten en niet lopen. Niets nada gebeurt er.
Was dat rare geluid wat ik eerder hoorde in Lelystad voor vertrek dan toch de acculader die het aan het begeven was ?? ik weet het tot vandaag nog niet.
Na 20 min verschijnt er hoop uit het donker. Een uitgevallen collega de Royal Victory van Walter Koning komt aan motoren en helpt me met een sleepje door de sluis. Geweldig, en Walter nogmaals bedankt.
Om klokslag 07:00 passeer ik de ton en zit ik weer in de wedstrijd, 2.5 uur later dan gepland maar waar is iedereen ?? ik had de snelle boten hier wel verwacht, was de eerste groep dan toch gisteravond al doorgekomen ?
Langzaam drijf ik het IJsselmeer op de door mijn verwachte 8 tot 10 knopen wind is er zeker niet. Er is nu geen weg meer terug en op naar de KG18, een martelgang in 4 knopen wind uit alle richtingen. Spi er op, Spi gegijpt, bakboord, stuurboord, zoeken naar wat druk. Bij de KG 18 is de situatie niet veel beter en ik besluit wind te gaan zoeken en vaar met een schijnbare windhoek van 90 graden het Markermeer op weg van mijn doel maar op naar meer wind hoop ik. 
Na ongeveer 20 min doormodderen werkt het plan en krijg ik iets meer snelheid, wat een downwind koers moet zijn wordt door mijn snelheid van 3 soms 4 mijl steeds meer een reach. ik bereik na 2 uur en 15 min uiteindelijk de EA2. Nog maar en paar mijl naar de finish. Ik hijs genua 2 en haal de spinaker weg. De zon is ondertussen gaan schijnen en de stuurautomaat doet zijn werk. Wat kan zeilen zo alleen op een stille morgen toch ongelofelijk mooi zijn, met een snelheid van 5 knopen schiet ik snel op en binnen een uur zit mijn race er op. 
De havenmeester helpt me met een sleepje om voor de wal te komen, het wedstrijdcomité staat me op te wachten in een verder zo goed als lege haven. Gefeliciteerd zeggen ze je bent de tweede boot die aankomt.
Mijn 45 jaar aan zeilervaring in verschillende boten van heel klein tot best groot op binnenwater maar toch ook veel offshore heeft me veel geleerd maar duidelijk niet alles. Deze race waarin je op jezelf bent aangewezen heeft me nieuwe dingen geleerd, heeft me fouten laten maken en laten inzien dat solo zeilen prachtig is. Het verlangt soms een andere aanpak een wat verdere aanpassingen van de boot. De opgelopen schade aan de boot en aan een spinaker is vast te repareren, ik heb onnodig veel tijd verloren en what if ….het is all part of the game. De finish halen en er voor gaan was het doel en dat is gelukt. Wat is zeilen toch een ongelofelijk mooie sport ook als je het in je uppie moet doen.
Richard Klabbers
