Er zijn 80 boten gestart vandaag.
We zagen een duidelijke verdeling van de starters in 2 groepen. De eerste groep ging vroeg in de ochtend van start en de tweede groep heeft eerst 7 uur rust genomen.
Baan 5 is veruit de populairste baan.
Tot nu toe hebben 2 deelnemers baan 1 opgegeven en 5 deelnemers hebben gekozen voor baan 3.
De voorbereiding.
Dit jaar beloofde de 200myls heel anders te worden dan vorig jaar, toen ik voor het eerst mee deed. Al weken van te voren gaf de pluim van de KNMI aan dat er erg weinig wind zou zijn. En hoewel verschillende andere modellen regelmatig wat anders lieten zien, bleef de pluim stug vol houden… Dat zou nog lastig worden, aangezien Unsa onder de 10 tot 12 knopen wind eigenlijk niet lekker vooruit wil. Eén van de voornaamste oorzaken daarvoor is dat mijn zeilen redelijk op zijn. Maar het bleek aan het begin van de zomer al totaal onmogelijk om op tijd nieuwe zeilen te kunnen krijgen. Ook ben ik er achter gekomen dat mijn mast ruim een meter korter is dan standaard bij een Bries en ik daardoor ongeveer 20% minder zeiloppervlak heb, dat helpt ook niet erg.
Een 2e hands Bries-zeil dat ik op de kop had getikt en nog goed in vorm leek, was dus ook veel te groot voor mijn boot. Een paar weken voor de wedstrijd ben ik er toch maar eens wat aan gaan meten en proberen. Het bleek toch redelijk te passen als ik hem met de ogen van het eerste rif op de giek zette. En eigenlijk zeilde het ook best goed. Dus heb ik maar besloten daarmee te gaan varen in de 200myls. Volgens mij ben ik dan ook de enige deelnemer die de hele wedstrijd met een rif in het zeil heeft gevaren.
De dag voor de start werd definitief dat er banen van 100mijl gevaren zouden worden vanwege het gebrek aan wind. Had ik vorig jaar nog baan-keuze-stress, dit jaar was met de korte banen meteen duidelijk dat het baan 6 over de Noordzee zou worden. Dit vanwege de verwachting van iets meer wind en de optie om te profiteren van de stroming. En niet onbelangrijk: Buitenspelen is natuurlijk ook gewoon leuk!
De 1e dag, woensdag
De grote vraag was: Starten of Rusten? Starten mocht tot 10.00 uur. En het zag er naar uit dat er vlak na 10 uur iets wind zou komen, waarmee het eerste rak te varen zou zijn. Hierna kon dan geankerd worden bij de Markerwadden. Echter gaven een paar wind modellen ook aan dat er donderdag op zee wat zuidenwind zou staan, vrijdag wat zuiden wind op de Wadden en zaterdag noordenwind op het IJsselmeer. Dat was een ideaal scenario. De Famke en ik besloten dus dat we hoe dan ook woensdag naar IJmuiden wilden gaan. Het eerste rak ging super, beter dan verwacht. En waar ik verwachtte dat er vlak tegen 10.00 uur nog best een aantal andere schepen zouden beginnen aan het eerste rak, was dat behalve Famke en Unsa, alleen nog Pretender.
Het tweede rak was het tegenovergestelde van het eerste. Hier was de wind op, echt op. Er was geen rimpeltje meer te bespeuren op het water van het Markermeer en alle windmolens stonden stil. De enige beweging die er nog was, waren de talloze vliegjes die als bij toverslag weer verschenen. Ook was er tijd om het tussenklassement eens te bekijken. Daar bleek ik eerste te staan, iets wat ik nooit had verwacht en dat ongetwijfeld ook nooit meer zal gebeuren. Ik heb er dus maar snel een screenshot van gemaakt. (De keer daarna dat ik keek stond ik 2 na laatste; het kan verkeren). Uiteindelijk kwam er weer iets wind, en kon het langzaamste rak ooit (6 mijl in 6 uur en 12 minuten) afgemaakt worden. Gelukkig zaten de sluizen en bruggen mee en kon er ’s nacht om kwart voor één vastgeknoopt worden in IJmuiden.
Einde van het langzaamste rak ooit
De zon gaat onder achter Amsterdam
De 2e dag, donderdag
Vandaag was er zoals voorspeld wel wat wind, maar niet veel. Belangrijk was dus ook om het vertrek zo te timen dat er bij Den Helder stroom mee zou zijn, want als de stroom daar tegen zou staan, dan werd het achteruit zeilen. De wind stond ongeveer recht van achter, maar was niet voldoende om de zeilen vol te houden in het rollen op de golfjes. Door een beetje af te vallen, werd de snelheid beter, maar het rollen erger, waardoor het netto resultaat slechter was. Het werd dus een moeizame zeildag. Gelukkig was er lekker eten, zonnebrand crème, een muziekje en verder niks te klagen. Al met al was het dus een heerlijke dag. En af en toe gewoon even lekker ruim gaan varen, waardoor de snelheid voldoende opliep om de zeilen vol te houden en er nog meer snelheid kwam. Jammer genoeg was deze koers wel erg uit de richting, maar dat mocht de pret niet drukken. Dankzij de voordewindse koers, en de vele vissersschepen met onvoorspelbare koersveranderingen heb ik vandaag meer gegijpt met de spinnaker dan alle eerdere keren in mijn leven samen. Best leerzaam dus.
Moeilijk om de zeilen vol te houden in de golven
Bij Den Helder gekomen nam de wind verder af. Er stond langs de kust nog 4 knopen zuidenwind. Boven Den Helder zou het dus wel nog veel minder zijn. Daarom maar het besluit genomen om in de Helsdeur bij de S11 te stoppen, aangezien het volgende rak vlak langs de haveningang loopt. Het leek me niet getuigen van goed zeemanschap om daar langs te varen met alleen het laatste rest stroom als voortstuwing, terwijl het best druk was met marine- vracht- en vissersschepen. En niet te vergeten af en toe een veerbootje naar Texel. In de KMJC bleek de havenmeester al weg, maar hij zou er de volgende ochtend weer zijn.
Heerlijk weer om te ontspannen op de Noordzee
De 3e dag, vrijdag
Als ’s ochtends de havenmeesters arriveren zijn ze even overdonderd dat hun haven in eens vol ligt; behalve gisteravond Unsa en Famke, zijn er in de loop van de nacht nog best een aantal deelnemers aangekomen. Tijdens een kopje koffie bij het havenkantoor wordt er besloten dat de deelnemers kunnen liggen voor een aangepast tarief van een tientje. Een zeer sympathiek gebaar! Dan komt ook de schipper van Hinder met een taxi aan bij het haven kantoor. Waar we eerst nog grapjes maken dat halverwege de wedstrijd van bemanning wisselen toch wel vals spelen is, blijkt de vork toch wat anders in de steel te zitten. Het was ’s nachts niet helemaal goed gegaan, maar gelukkig waren er ook andere deelnemers in de buurt en was professionele hulp ook snel ter plaatse. Al met al lijkt het redelijk te zijn afgelopen, maar het is wel einde wedstrijd voor Hinder.
Weer is de windverwachting anders dan de vorige keer dat we keken. Het lijkt zaterdag een beetje een rotzooidag te worden met wind, dus we besluiten om na de Waddenzee direct door te varen naar Enkhuizen. Tegen 13.00 vertrekken we uit de KMJC, terug richting de S11. Op hetzelfde moment is er ook een binnenkomend en uitgaand vrachtschip, dus houd ik na het uitvaren van de haven strak de kant aan. Helaas doe ik dat iets te strak en zit ik binnen 30 meter van de haven ingang aan de grond. Met wat hulp van de Famke lukt het ook weer redelijk snel om weg te komen. Verder wordt vandaag het varen gekenmerkt door slechte voorbereiding. Drie rakken achter elkaar wordt ik een beetje overvallen door de nieuwe koers, waardoor ik niet de juiste zeilen voorbereid heb, of juist een zeil heb weggehaald terwijl het nog wel even had kunnen blijven staan. We zullen het maar afschuiven op de slechte nachtrust.
Nog een beetje kleur op een grijze Waddenzee
Bij Kornwerderzand aangekomen is de wind alweer lekker ingekakt en blijkt de windverwachting weer anders dan de vorige keer. Maar nu geven alle modellen vrijwel hetzelfde beeld: ’S nachts weinig wind, maar op zaterdag Echte Wind (meer dan 10 knopen) uit het Noorden. Het besluit om dus niet door te varen maar bij Kornwerderzand voor anker te gaan is dan ook een no–brainer.
De 4e dag, zaterdag
Ik sta op met 18 knopen noord oosten wind, dat belooft wat! Ik besluit dat de genua voor vandaag wellicht wat te groot is, en dat wisselen onderweg niet lekker gaat. Daarom zet ik de high aspect. Dat blijkt weer een keuze die achteraf gezien in het lijstje met foute beslissingen kan worden bijgeschreven. Voor deze 200 mijls is dat nu al een best lang lijstje aan het worden. Maar goed, des te meer kan ik er van leren zullen we maar zeggen. Verder is het heerlijk zeilen vandaag. En hoewel ik zelf het gevoel heb dat het best lekker gaat, wordt ik door tientallen andere deelnemers ingehaald, soms langzaam, soms met een bloedgang. Dat is allemaal niet erg. Ik geniet met volle teugen! Wat wel erg is, is dat ook Famke me nog weet in te halen, in de laatste minuut voor de finish!
Voldaan, maar ook erg moe leggen we even later aan in de Bataviahaven, om de tracker in te leveren en te genieten van een overheerlijk biertje.
Al met al was het een heerlijke 200 100 mijls; heerlijk gevaren, heel veel kunnen leren van minder handige beslissingen, alles is heel gebleven en na afloop ongeveer net zo moe als vorig jaar.
Organisatie: bedankt!
Ferry Verrijzer a/b Unsa
Het was even schrikken, de mail van 17 september dat de baan mogelijk ingekort zou worden naar 100 mijl! Een week vrij voor 100 mijl is veel gevraagd, kan in een dag. Maar ja het dringende advies van bestuur en wedstrijdleiding was geef niet op. Om er toch een uitdaging van te maken had ik twee plannen, of voor line honours of een extra rondje om de waddeneilanden in mijn rustperiode
Ik maakte een strategie voor de line honours. Baan 6 lijkt de meeste wind in de eerste paar dagen te hebben. Die wordt het dus. Om goed uit te komen volgt het plan. Eerst een rustperiode vanaf 07.00 en dan het eerste rak van 2.8 mijl gevolgd door weer een rust en ankerperiode. Dan nog een rustperiode door het Noordzeekanaal en 2 uur over houden voor de sluizen bij Kornwerd en Enkhuizen. Hiervandaan zonder verdere stops weer naar Lelystad.
Ik vertrok woensdag na 7 uur rust om te zien hoe de wind stond en ging in zicht van het rak voor anker. Zodra de wind constant bezeild en boven de 5 knoop zat en ik de windmolens in Enkhuizen nog zag draaien start ik het eerste rak. Daarna bij Lelystadhaven voor anker. De rustigste plek in de buurt voor een goede slaap. Vanaf hier zou er weinig slaap volgen. Even voor zessen in de ochtend ging het anker op en start ik. Om kwart over acht al bij de BvK Rustig zeilend naar Durgerdam ik had immers minimaal 7 uur rust en daarna een verkeerd tij. In IJmuiden nog twee uur te kooi en dan naar buiten. Er stond weinig wind maar bij een proefvaart naar het westen kwam er elke halve mijl een knoop bij. Dus toch maar vol voor de line honours gestart onder spi met 4 knoop wind uit ZO. Al snel pikte de wind op en gijpte ik. Dan volgt een prachtige nacht met heldere sterren en de Melkweg. Ook veel vissers maar de vis zit gelukkig niet bij de Jager in de buurt. De stroom valt mee, maximaal 0.7 knoop tegen en de wind valt mee. Ik loop al gauw ruim 5 knoop over de grond. Op windy zie ik de meldingen op het IJsselmeer van 6 knoop, de baankeuze lijkt goed. Helaas stopt mijn autopilotdrive er een mijl na de Baloeran mee. De reserve werkt veel minder goed vooral met schijnbaar halve wind onder spi. Veel zelf sturen maar met zo’n mooie nacht is dat heerlijk. Op het wad naar Den Helder de spi er even af en daarna er weer op. Beetje spannend wel in de donkere nacht scheren de onverlichte tonnen als reuzen met puntmutsen langs. Maar ze staan op mijn scherm en ik raak er dit keer geen een. Het laatste half uur twijfel ik over de spi. De stroom loopt mee en ik besluit dat ik ook nog uitgerust genoeg naar Lelystad moet dus zet ik hem niet. Dat is de consequentie van line honours, Het is lang achter elkaar doorvaren met iets minder inspanning. De sluispassage gaat in anderhalf uur. Dan heb ik in Enkhuizen nog een half uur over. Op het IJsselmeer ga ik op de aan de windse rakken over bb steeds 5 minuten binnen liggen. Zo krijg ik nog 30 minuten rust. En de Windpilot stuurt uitstekend. Enkhuizen schut snel. Ik besluit een half uur marge in de rusttijd te houden voor het geval er een foutje in mijn berekening zit. Ook weet ik niet zeker of de tracker op hele minuten afrond of achter de schermen de exacte tijd meet. Het laatste blijkt overigens bij navraag het geval. Voor line honours is het laatste stuk saai. Ik kan zo’n 5 mijl naar voor en achter geen concurrent ontdekken. Voor het handicap klassement maakt het nog wat uit maar omdat ik met 4 knoop wind en tegenstroom IJmuiden verliet stel ik me daar niet te veel van voor. In Bataviahaven hoor ik dat ik de eerste ben, plan geslaagd! Na een patatje en een hamburger slaap ik 12uur achtereen. Ondanks de korte baan toch een heel mooie tocht met voldoende uitdaging. Volgend jaar weer.
Dick Koopmans
De 200 mijls solo lonkt al een tijdje na de mislukte poging van 8 jaar geleden. Dit jaar moest het er maar van komen. Doel uitvaren. De laatste 2 weekenden voor de race gebruikt om de boot aan de veiligheidseisen te laten voldoen en het comfort aan boord een beetje te verhogen. Dat laatste is nog wel een dingetje zonder kombuis en toilet.
De dinsdag voor de start de boot overvaren naar de Lelystad. Dan volgt kort een teleurstelling als via de mail het bericht binnenkomt dat de race is ingekort tot een 100 mijls. Mijn bootje loopt bij 6 knopen wind bijna 5 knoop. En door ik ga ervoor. Bij aankomst in Batavia haven voel ik me met mijn up en down uitgeruste kwarttonner wel een buitenbeentje tussen al die voor deze race uitgeruste 30 tot 50 footers. Op naar de BBQ en kennismaken met de tegenstanders.
Ik heb geen AIS wat de Noordzee baan onmogelijk maakt. Met de huidige weervoorspelling kies ik voor baan 8.
Woensdags moet er tussen 07:00 en 10:00 gestart worden of in dit geval het melden van de eerste rustperiode. Bijna alle boten blijven de komende 24 uur in de haven bij gebrek aan wind.
Donderdag op om 07:05 ga ik over de startlijn met een spi rak naar sport I. Na één rak met de genua volgen weer 4 rakken met de spinnaker. Helaas zakt de wind er na de EA1 uit. Na de sluis passage bij Enkhuizen voor anker. Na de verplichte 6 uur naar de Compagnieshaven, waar de deelnemers gratis mogen liggen. Hulde. Dan nog snel eten halen bij de Chinees. Na de rijsttafel nog even onder de douche en naar bed. De wekker gezet, ik lig naast Heino en die wil vroeg weg.
Vrijdag vertrek ik met de samen met de blue wave en die retesnelle kolibri uit Enkhuizen op weg naar de KG. Na 1 uur en drie kwartier bij de Urk. Vervolgens mag de spi er weer op. Bij de RHA komen de eerste problemen, vrachtschepen twee oplopend en een tegemoetkomend. Zo kan ik niet oploeven naar de ELB. De snelheid moet eruit, val af een beetje binnen de wind om de spi achter het grootzeil te krijgen. En dan grrrr, spinnaker draait om de voorstag. Gelukkig vrij snel uit de knoop, de weg naar de ELB is nu ook vrij. Daarna volgen nog een paar mooie rakken. Het doel is Hindeloopen en wachten op de NO wind.
Zaterdag de NO is er vroeger dan voorspeld met de optie om gelijk door te varen naar de finish. Na een ontbijt met verse croissant op naar het vervolg. Het waait goed en ik twijfel om toch de spi te zetten op het eerste rak. Ik doe het niet en dat kost me plek 6 van baan 8. De Seaduction trekt hem wel. Minder dan 4 minuten verschil op 19 uur. Vandaag de met genua op de buitenschoot, en dat is een hele verbetering, op weg naar sport A. Vandaar naar sport C bij Medemblik. Pal voor de wind. Dit oude IOR ontwerp rolt als een gek, de automaat trekt het niet. Voor mij onverantwoord om het voordek op te gaan. Maar ook zonder spinnaker ruim boven mijn target speed. Op naar Enkhuizen door de sluis en dan het laatste stukje naar de finish. Om 17:15 vaar ik langs sport I en zit deze 100 mijls erop! In drie dagen niet 1 keer overstag.
Super mooi evenement, ik heb genoten de boot beter leren kennen nieuw snelheidsrecord. Met dank aan de organisatie van de 200mijls, ik kom graag weer terug.
Marcel
Het besluit dat we er een project van gingen maken was uiteindelijk niet zo moeilijk. De uitdaging was vakmensen te vinden.
Zou er nog iemand zijn die destijds bij of voor Stute Holzbau werkte? Ja, Horst Heinze. Een fantastische “Schreinermeister” (maar niet officieel). Hij ontwierp destijds de freesplannen, freesde, assembleerde de verschillende houtelementen die daarna door Dehler werden ingebouwd en heeft de kennis en kunde nog steeds. Wat vervangen moest worden is vervangen. Wat gerenoveerd moest worden is gerenoveerd. Hij produceerde 2 mm dikke voorzetpanelen met teakfineer voor de schotten exact volgens de oorspronkelijke maatvoering.
Weber Yachttextil hoefde alleen het bouwnummer te hebben om te weten wat ze 15 jaar geleden geleverd hadden. Dus dat maakte het simpel om een nieuwe, naar het exacte origineel, set stoffering te bestellen. En dat vertrouwen is niet beschaamd. Superkwaliteit, past precies en was op tijd klaar.
Het wegsnijden van de binnenschaal was relatief snel gedaan. Maar het terugplaatsen was een uitdaging. Oud polyester dat ook nog super heet is geweest en daarna is weggesneden, vervormd als een dolle. Al het zichtwerk moest terug. Dirk de Haan jr heeft dit aangepakt met alle voorzorgen als adembescherming, gelaatsbescherming, overalls en handschoenen. Het is uiteindelijk gelukt en ook zo dat het afgewerkt kon worden.
Dan kom je bij de schilders. Niels de Klerk en zijn team hebben de binnenschaal (deels origineel en deels teruggeplaatst) geschuurd totdat alle aantasting door de hitte weg was. In meerdere cycli met epoxy plamuur en het gebruik van koolstofpoeder bij het schuren om bobbels en kuiltjes te vinden hebben ze het super strak gekregen en met een 2-componenten systeem geschilderd. En ook dat was een permanente dans tussen persoonlijke beschermingsmaatregelen en het in de meest onmogelijke hoekjes schuren, plamuren en schilderen. Ik wil zeggen dat het resultaat strakker en frisser oogt dan .het was als nieuw. Met dezelfde zorg zijn kuip en dek aangepakt (zijn 9 maanden een werkplaats geweest) en het stuurrad en het onderwaterschip.
Uit Duitsland kregen we de “strikte opdracht” dat al het overige houtwerk in hetzelfde verfsysteem moest worden afgewerkt. Het moet er natuurlijk wel knap uitzien. En ja, er zijn maar een handvol schilders in Nederland die die specifieke lak gebruiken. Zo ook Andre van der Zee uit Franeker. Hij doet grote projecten, maar heeft ook service lijn waarin hij interieurs van superjachten spuit. Ja, je voelt het aankomen.
Ondertussen moest de techniek weer worden ingebouwd. Hier in tandem gewerkt met Roy als monteur. Heel veel aspecten kom te tegen waar kunde en/of ervaring uitermate belangrijk is. Hij bouwt iedere winter 4 Webasto’s in. Dat moet je niet zelf proberen. Uberhaupt gaat het inbouwen van techniek met 2 paar handen veel sneller.
Een scheepsinterieur inbouwen is echt wel een dingetje. Helemaal als je niet betrokken bent geweest bij het uitbouwen en niet precies weet wat er als nieuw spul komt. Ik begon met Stefan met een zekerheidje. Het terugplaatsen van een blok van 4 keukenkastjes. Gleed er zo in, past precies en werd vastgezet met 8 schroeven in de oorspronkelijke 8 schroefgaten. Dat gaf vertrouwen. En zo hebben we in ruim 4 weken alles teruggebouwd. Maar waar de vakman zich onderscheidt is wanneer hij de zwaar beschadigde en door ons teruggeschuurde (hoofd)schotten insmeert met een epoxylijm, ernaar kijkt, beetje hier en daar beter verdeelt en dan zo’n voorgesneden 2 mm paneel er tegenaan plooit, selectief aandrukt, vastklemt. En natuurlijk gelijk precies op zijn plaats. Groot gevoel voor detail. Vakwerk.
De reductor van de elektrische lier is zo heet geweest dat er olie door de keerringen de motor is ingedrukt. Dat was een relatieve easy fix voor De Vier uit Amsterdam, een heerlijk ouderwetse, maar zeer kundig elektromotoren revisie bedrijf. Een serieus probleem waren versleten koolborstels, omdat die motor is nooit gemaakt om er onderdelen van te vervangen. Zij wel dus.
Terwijl ik met Niels, Stefan en Roy aan hun deelprojecten werkte, heb ikzelf ondertussen alle 220V, 12V, een nieuwe 12V laad configuratie en navigatie ingebouwd.
Voor onderdelen of advies kun je uiteindelijk als particulier ook heel goed toegang krijgen tot expertise. Er zijn gelukkig voldoende bedrijven die zich willen associëren aan met zo’n project. Maar ik ben ook een paar bedrijven tegen gekomen die totaal niet geïnteresseerd zijn om een dienst of onderdeel te leveren.
Internet was mijn vriend. Het afstandsrecord is voor 3 nieuwe pakkingen voor het Force 10 fornuis. Die heb ik tenslotte gevonden in Seattle!
Zeker de laatste 7 weken van het project was het druk, maar ook gezellig aan boord. Voldoende tijd voor grappen. Een voldoende stroom van broodjes kroket of kaassouffle bij de lunch en af en toe een krat bier helpt.
In alle eenvoud, er ligt er een gloednieuwe Dehler 39SQ aan de steiger, beter dan die 15 jaar geleden te water ging behalve dat de romp, dek, mast en motor 15 jaar oud zijn. En dat is puur te danken aan het vakmanschap en toewijding van bovengenoemde vakmensen en de sturende hand van Peter de Klerk, mijn werfbaas.
Groet Volkert Zijlker a/b Dazzling Dolphin
Het moet oktober 2021 geweest zijn dat ik een dagje ging zeilen op een zaterdag. En toen ik in mijn thuishaven aankwam, Flevo Marina in Lelystad zag ik dat de haven vol lag met zeilboten. En dan bedoel ik ook echt vol. Opvallend genoeg waren veel boten voorzien van het bekende witte vlaggetje met de rode stip erop. Een grote zeiltocht stond op het programma en de vele deelnemers kwamen met een grote glimlach van het palaver. Vele met de vraag aan mij of ik ook mee deed. Eeeeh, nee, helaas, ik ga gewoon een stukje zeilen. En ik kan je zeggen, dan baal je als de bekende stekker…. Natuurlijk had ik graag mee willen doen als je dat allemaal ziet. En terwijl ik mijn rondje richting Urk had gemaakt zag ik de hele meute de haven verlaten. Een grote groep met tientallen zeilboten. Op naar een paar dagen solo zeilen. Balen, vreselijk balen, dat gaat mij niet nog eens gebeuren, de volgende keer zit ik erbij. Althans, dat dacht ik…..
Even kort voorstellen, ik ben Kees Swanink, 56 jaar oud, getrouwd met 2 mooie kinderen van rond de 20 en in het dagelijks leven werk ik als strategisch inkoper bij een inkoop coöperatie. Mijn hobby sinds 5 jaar is zeilen. Kocht toen een oude Jeanneau Brin de Folie, lekker goedkoop, mooi maat t.w. 30 foot en waterdicht. Gewoon om te proberen, vind ik zeilen leuk, kan ik mijzelf vermaken een weekend op het water. De praktijk heeft uitgewezen dat ik mijzelf meer dan goed kan vermaken op een zeilboot. Naast het zeilen zelf vind ik het klussen aan de boot ontzettend leuk en een goede ontspanning. 5 jaar verder met wat solo zeilervaring en een boot dit inwendig een complete remake heeft gehad, wordt het tijd voor een wat grotere uitdaging. Een solo wedstrijdtocht over meerdere dagen.
Het is augustus 2022 en bij toeval stuit ik op een bericht op het zeilersforum over de 200 mijls solo race. Jemig, ben ik echt oud aan het worden, hoe kan ik nu vergeten dat ik op de zaterdag in oktober alle boten weg zag gaan en ik mijzelf had voorgenomen dat dit mij niet nog een keer ging gebeuren…. Blijkbaar ben ik zo oud want ik zag diverse deelnemers het enthousiast hebben over de race op 21 september. Snel op zoek naar de correcte site en snel gevonden. De site gaf aan dat er nog een paar plekjes over waren. Inschrijven voor ik het weer vergeet. Was al veeeel te laat maar wie weet kan ik nog meedoen. Vanzelfsprekend had mijn 44 jaar oude bootje nog geen SW waarde, natuurlijk niet, ben allang blij dat ik er lekker mee kan zeilen dus wie denkt er dan aan racen. Even rondgekeken en ik deed een ruwe inschatting. Uitgaande van de opgave van andere zeilbootjes moet ik ergens uitkomen op 105-106. Dan ga je verder op zoek en het blijkt dat je de SW waarde kan laten uitrekenen. Zo gezegd, zo gedaan. En ik heb een goede aanname gedaan….precies 106. Dan ben je klaar denk je, ik kan meedoen aan de geplande race…. Het gevoel van 2021 kan ik wegspoelen want ik neem deel aan de race die ik toen miste.
Dat ik een echte Rookie ben blijkt wel. Na het doornemen van de wedstrijdreglementen heb ik vele vragen. Zaken die logisch zullen zijn voor ervaren deelnemers, voor newbees niet zo. Dus ik stuur een mailtje naar de organisatie. Na 1 dagje wordt ik keurig teruggebeld en ik krijg een prima uitleg over mijn openstaande vraagjes. Er wordt ook nog gemeld dat mijn aanvraag is binnen gekomen en dat ik mee kan doen. Hij ziet me wel verschijnen in de Batavia Haven…….eh, wacht eens, dat was toch Flevo Marina……Nee hoor, er wordt mij aangegeven dat er altijd gestart wordt vanuit de Batavia haven. Dat is al jaren zo…. Beetje van slag geef ik aan dat ik zeker aanwezig zal zijn. Ik wordt gek denk ik bij mijzelf. Ik weet toch zeker dat de mannen vorig jaar vanuit mijn eigen thuishaven vertrokken. Ik ben 56 maar nog niet geheel van het pad af. Check en dubbel check…..en na een half uurtje zoeken weet ik het…….:
Sukkel die ik ben, de race die vorig jaar van start ging was niet de “200 mijls tocht” maar de “Single handed race”. Ook solo zeilen maar dan toch echt een hele andere tocht. Ik had mezelf ingeschreven voor de verkeerde race…….
Maar goed, ik had mijzelf ingeschreven en we moeten er dan maar een mooi feestje van maken denk je dan. Gelet op mijn toch geringe ervaring als solo zeiler ga je goed plannen. Je wilt zo min mogelijk fouten maken natuurlijk. Maar waar ik altijd heel goed in ben, is het piekeren wat er mis kan gaan. Echt, daar ben ik een grote topper in. De race had ik voor 21 september al een keertje of 100 gevaren, honderden havens binnengelopen zonder een plek te kunnen vinden, 10-tallen keren door de sluizen gegaan met de nodige problemen natuurlijk. Op de wadden ben ik vaak vastgelopen en ik heb in mijn dromen al heel wat zware onverwachte stormen doorstaan. Dus naarmate de datum naderde namen de spanningen toe. “Waarom doe ik dit eigenlijk, het moet toch een leuke uitdaging zijn.” Maar toch, je moet je grenzen verleggen dus nadat mijn vrouw me op 20 september had afgezet in de haven met voldoende proviand voor 3 weken ging ik op weg naar de Batavia haven. Een trip van zeker wel 30 minuten. Wel apart als je om de hoek van de haven draait en je wordt verwelkomt door tientallen boten die al zijn aangekomen. Een grootst gezicht en dan te bedenken dat ik nog vroeg ben. Na even rondkijken vind ik een mooi plekje naast een Beneteau 325. De schipper pakt mijn lijntjes aan en stelt zich voor. Hij heet Ruud en komt uit Den Helder. Een warm welkom en goede start van een leuke week. Na een gezamenlijk kopje koffie komt een Winner van dik 11 meter langszij. Gezellig, we pakken de lijnen en Piet-Jan komt aan boord. Tijd voor een gezamenlijk biertje. Na een de bijeenkomst bij Next waar we de BBQ meepakken is er een palaver. Pfff….heb toch al wat biertjes op dus proberen op te letten. Slecht slapen door de spanning in combinatie met een paar biertjes is dus niet heel erg optimaal. Een goede uitleg, wat vragen die beantwoord worden, prima, ik denk dat ik het allemaal wel weet. Terug naar de boot en we pakken nog maar een biertje bij Ruud. Natuurlijk met wat nootjes erbij….lekker en gezellig. Piet-Jan schuif later ook nog even aan en om 12 uur duiken we het bed in, slapen kan nu geen kwaad. Vrijwel iedereen heeft besloten om niet op de woensdag al uit te varen. Er is geen wind dus we beginnen pas op donderdag 22 september met varen. We maken het ons makkelijk op woensdag. Beetje babbelen met de overige deelnemers, nog maar een biertje pakken op het terras aan de kade (met bitterballen), in de avond lekker een hapje eten. Met beide buurmannen spreken we af wat de planning wordt. Ik neem route 7, zij nemen route 6. Twijfel, zal ik dan toch ook 6 doen…..nee, ik heb het Noordzee kanaal al een paar keer doorgetuft met mijn 1-pittertje, geen zin meer in. Dus ik blijft bij route 7. Klaar, bevestigen die hap en we zien het wel. De windverwachting is gunstig voor deze route al zal blijken dat de men de laatste dagen blijkbaar erg slecht is met het voorspellen.
Het is donderdag en na een slechte nachtrust, toch weer gespannen hoe alles zal gaan, wordt ik om half vijf wakker. Piet-Jan zou om vijf uur weggaan, Ruud misschien wat later. Ik had zelf ook 5-6 uur in gedachten. Maar ik ben de enige die wakker is, geen levensteken bij de buren. Dan nemen we maar een kopje koffie, en dan nog 1. Het is al 6 uur als ik Ruud hoor met de vraag waarom Piet-Jan er nog ligt. Geen idee, hij zou al weg moeten zijn volgens zijn planning. En na nog een half uurtje, jawel hoor, ook aan de andere kant leven in de brouwerij. Piet-Jan steek zijn hoofd boven het luik uit, hij is wakker…..slaapkop, je zou al weg moeten zijn. Wijziging in de plannen, hij vertrek later. We overleggen even. Piet-Jan gaat een stukje verderop liggen zodat ik kan uitvaren. Ruud zal niet veel later vertrekken. OK, dat is het dan, we gaan vertrekken, spannend maar zodra ik de motor start en de trossen losmaakt valt de spanning weg. Koppie erbij en zorgen dat je geen beginnersfouten maakt. We draaien de haven uit, de wedstrijd gaat beginnen………
Nadat ik de havenkom uit vaar zie ik dat ik niet alleen ben. Andere collega’s zijn zich op aan het maken door het hijsen van de zeilen en draaien rondjes voor het startpunt. Mmmm….weinig wind, zou toch windkracht 2-3 worden. Nou ja, zeilen zijn omhoog, even plaatsmaken voor een cruiseschip en we gaan op weg naar de hurkende man. We gaan echt van start….en hoe, we maken een mooie snelheid van nog geen 3 knopen. Dat gaat niet echt opschieten denk ik nog. Tja, en dan heb ik op mijn oude boot een groot nadeel. Ik heb geen mooi planerende boot met een spinaker of fancy genaker. Nee, ik moet het doen met een gewoon grootzeil en een genua, that’s it. En dat helpt niet bij weinig wind. Het hele startveld kruip mij langzaam voorbij. Eerlijkheid gebied te zeggen dat je jezelf dan wel een beetje een loser voelt. Maar ach, ik doe mee voor de lol en poedelprijs. Meedoen is belangrijker dan winnen…toch? En ja hoor, na een uurtje komt Ruud voorbij, of het allemaal lekker gaat. Tuurlijk joh, wat denk je zelf, niets mooier dan een zeilwedstrijd met 1,5 knoop op de teller. Na de eerste boei krijg ik hoop, we draaien iets scherper aan de wind en ik krijg een beetje snelheid. Lekker, 4-5 knopen, dat schiet een beetje op. Gelukkig wordt ik niet meer ingehaald. Nu kon dat volgens mij ook niet meer want iedereen was me al voorbij gestoken….. We draaien nog een paar boeien en de planning wordt Enkhuizen en dan ankeren en een rustperiode van 7 uur. Wat een drama wordt het na de boei richting Enkhuizen. Wind valt volledig weg en soms vaar ik een halve knoop. En ja, wat doe je dan, gooi ik het anker nu maar uit en pak ik morgen met meer wind het rakje….ik hou vol, we dobberen langzaam naar Enkhuizen. Daar eindelijk aangekomen pakken we de sluis en zien aan de rechterkant van de dijk allemaal masten. Ben zo te zien niet de enige die op het idee is gekomen om hier het anker uit te gooien. Gezellig bij elkaar denk ik dan maar. Eten, slapen en morgen vroeg opstaan.
Het is twaalf uur, 3 uurtjes een beetje geslapen. Een beetje, niet veel meer dan dat, maar ik ben wakker dus….ik voldoe aan de 7 uurtjes rust en 6 uurtje ankeren. Laten we maar gaan, er staat een windje, wie weet wordt het vandaag wat. Als ik op het dek sta en om me heen kijkt zie ik hoe donker het is. Je ziet echt geen hand voor ogen, alleen de diverse ankerlichtjes van de andere deelnemers. Ik leg niet al te ver van de vissers palen die in het water steken. Mhhh….kan nog leuk worden straks. Lekker warm aankleden, dubbel kopje oploskoffie, broodjes klaarmaken voor onderweg, we zijn klaar voor een lange dag die begint in het donker. Lampjes gaan aan, alles doet het, motortje wordt gestart. Door het gepruttel van de 1-pitter zullen er vast mensen wakker geworden zijn, sorry luitjes….oude boot weet je nog…. We varen langzaam naar voren en proberen het anker omhoog te krijgen. Jemig wat zit dan ding vast zeg. Eindelijk komt hij na hard trekken los maar omdat het allemaal langer heeft geduurd dan gepland zie ik ineens een visserstok langs mijn boeg komen….Shit, mijn bootje is in de tussentijd tussen de visserspalen gekomen. Ja hoor, heb ik weer, lekker begin zo. En het is zo donker dat ik eigenlijk niets kan zien. Zaklamp erbij en ik weet met pijn en moeite nog diverse andere palen te ontwijken…. Pfff…we zijn eruit. Op naar boei KG om te beginnen. De wind is zuidelijk, pal van achteren. OK, dan gaan we meldmeisje varen. Stok uit voor de genua, preventer op de giek. En die “preventer” om een klapgijp te voorkomen ga ik niet een tweede keer vergeten. Een tocht op de Noordzee met een zeilmaatje had mij duidelijk gemaakt dat hij echt noodzakelijk was nadat hij de giek op volle zee tegen zijn hoofd aan had gekregen. Dat geintje had heel anders af kunnen lopen dan alleen maar met wat hechtingen. Lekker, 5 knopen en we hobbelen snel naar de eerste boeien. Dat is wel een voordeeltje, de verlichting van de boeien zijn echt goed zichtbaar dus het op koers houden gaat beter dan verwacht. We schieten lekker op en voor dat ik het weet ronden we de sportboeien A en B en op naar Friesland. Het wordt licht en we zetten koers richting Stavoren en Lemmer. Snelheid blijft er redelijk in maar ik zie de bui al hangen…..zuiden wind dus vanaf Lemmer wordt het opkruisen. Maar eerst alle medestrijders gedag zwaaien die de route in tegengestelde richting maken. Hoe leuk is het om zo iedereen zo langs te zien varen. En nadat ik de boei bij Lemmer rond gaat het allemaal langzaam. Ik moet opkruisen en de wind lijkt af te nemen. Ja, lekker dan, dit gaat niet opschieten. Wat doe je. Rust nemen en naar Lemmer varen, toch maar door naar Urk, keuzes, keuzes. Ik neem de beslissing om door te gaan naar Urk. Wat een drama worden de volgende uren. Ik blijf maar van links naar rechts gaan. En elke keer als je denk wat scherper te kunnen gaan varen, je raad het al, draait de wind net zodat je weer minder scherp kan koersen op de volgende boei. Maar goed, de aanhouder wint. We klooien zo een beetje door tot de laatste boei in de rij van Urk. We draaien. Ik neem de keuze om toch maar door te gaan naar Enkhuizen en te gaan slapen in de Companiehaven. Accu’s kunnen wel weer een beetje prik gebruiken denk ik. De voorspelde wind is er niet. We varen 3-4 knopen en ik probeer de boeien te lokaliseren die zoals verteld op palaver iets zuidelijker liggen….. Wederom, Kees je bent een sukkel, dat waren de boeien bij Lemmer en niet deze richting Enkhuizen. Had ik dinsdag toch teveel bier op? Ik stuur Ruud nog een appje. Hij belt terug, hij is net aan het ankeren geweest en gaat naar Makkum. Hij heeft het van de boeien wel gehoord maar weet ook niet meer precies om welke het ging. Drukte om niets want de boeien liggen gewoon op hun normale plek, door het minder goede zicht duurt het gewoon wat langer voordat je ze ziet. Lekker, KG wordt weer gerond….op naar de haven en een warme maaltijd. Zo rond de 20 uur gevaren, mooie ervaring en moe maar voldaan. Ik heb dit toch maar eventjes gedaan als beginner.
Na een heerlijk nachtje slapen wordt ik om acht uur wakker. Zomaar eventjes 10 uurtje geknord. Zo’n lange dag varen is dus echt goed om te gaan slapen. Op naar de douche, even betalen bij de havenmeester en hopsakee, op naar Lelystad. Samen met 3 medestrijders duiken we de sluis in en daarna de boel weer opzetten voor meldmeisje, wind komt vanuit het noorden en is pal vanachter. Na het ronden van de eerste boei haal ik de zeilen naar stuurboord. Maar zoals gebruikelijk is de wind weer net iets gedraaid waardoor de genua niet goed de wind pakt en begint te klapperen. OK, dan maar weer melkmeisje en dan doen we het zo. De wind is lekker en we pakken 5-6 knopen. Mijn medestrijders sprinten bij me weg met hun nieuwe bootjes, ik ben het gewent zo langzamerhand. We ronden EA1 en ik haal de zeilen weer naar stuurboord. Altijd lekker om op het dek rond te struinen als er leuke golven staan. Ik schut van links naar rechts en probeer de zeilen goed te zetten. Nadat ik terug kom in de kuip zie ik dat het montage punt van de autohelm het begeven heeft. Fijn, vanaf nu dus alles op het handje. We varen lekker scherp op de wind en de snelheid loopt op naar 7 knopen. Neem van mij aan, dat is voor de oude dame een nette snelheid en ja, ik weet dat vele lachen om zo’n topsnelheid. Cést la vie. De gele sportboei komt in zicht. We hebben het gehaald. Trots op mijzelf. Het montagepunt van de autohelm zet ik even provisorisch vast zodat ik de zeilen kan strijken. Op de naar de haven. Bij aankomst heb ik toch een lekker gevoel. 100 mijl op eigen kiel in mijn eentje. Voor mijzelf een persoonlijke overwinning om het zo maar te noemen. Ik ben als nummer 10 binnen gekomen. Netjes al zeg ik het zelf. Ik kijk maar niet naar het algemeen klassement, daar is mijn plekje wat minder gunstig al heb ik mijn poedelprijs niet gehaald.
Nadat ik de tracker heb ingeleverd zeg ik gedag en zet koers naar mijn thuishaven. Een hele dikke 30 minuten varen. Ondanks het geklooi in de Houtribsluis, de wind drukte mijn neus lekker van de kant af zodat ik bijna dwars in de sluis kwam te liggen…..rookie weet je nog…..kom ik veilig aan in Flevo marina. We zijn klaar, op naar huis voor een heerlijke nachtrust in mijn eigen bedje.
Hoewel ik dus de “verkeerde wedstrijd” heb gevaren heb ik een top week gehad. Natuurlijk had ik graag de 200 mijl gevaren, rondje om de wadden stond op de planning, maar gelet op de wind is 100 mijl prima. Misschien had ik de 150 ook wel gehaald, misschien ook niet, prima zo. Alles goed georganiseerd, geen klagen. Toen ik mijzelf opgaf besefte ik ook wel dat ik niet zou strijden voor de hoofdprijs. Mijn bootje is oud, is niet voorzien van het nieuwste materiaal met de mooiste zeilgarderobe. Maar mij interesseert dat niet veel. Het is een hobby die ik alleen doe, mijn vrouw is niet zo’n zeiler, en ik het er geen trek in om duizenden euro’s uit te geven alleen voor het zeilen. Ieder maakt zo zijn keuze. Wel kijk ik naar een groter bootje, al zal dit ook geen “state of the art” model worden. Gewoon iets meer ruimte, meer comfort, misschien iets meer snelheid. We zien het wel. Maar als het aan mij ligt zal deze 200 mijls tocht zeker niet de laatste zijn. Maar dan naast de “Single Handed”……tenslotte was dat de race die ik in gedachten had.
Kees Swanink a/b Malu
De vraag die ik gister onbeantwoord liet was of de boot na de brand een total loss was of dat we er een project van konden maken. Vrij snel was duidelijk dat de brand heel kort is geweest (minuten), maar wel met heel hoge temperaturen gepaard is gegaan. Er werd een bedrijf gespecialiseerd in bereddering na een calamiteit gemobiliseerd. Deels nuttig, maar uiteindelijk blijkt brandschade in een schip toch iets heel anders dan in een woning of bedrijfspand. Samen met Robert, een van de monteurs van de Klerk, hebben we zelf het schip geheel leeggehaald en gedemonteerd wat gedemonteerd kon worden. In 6 dagen tijd bleven alleen de (hoofd)schotten, de bed bodems en het kombuisblok achter. Een casco dus.
De hitte heeft de romp, het dek en de verbindingen niet bereikt en dus ook niet aangetast. Structurele schade kon worden uitgesloten.
Het schoonmaken had meer voeten in aarde. Rook en roet zat overal. Achter de binnenschaal, in mantelpijpen, onder de vloerdelen, in de bakskist, geluidsisolatie van de motor, etc., etc. Alles is verwijderd en ook grote stukken van de binnenschaal. Met alle mogelijke professionele roet verwijderaars is schoongemaakt. En nog een keer. En nog een keer. Maar ook alle gedemonteerde of verwijderde onderdelen die hergebruikt zouden worden moesten schoon. Deurtjes, plankjes, scharniertjes, schroeven, lijnen, zeilhuiken, lierzwengels, radarreflector, scharniertjes, schroeven, etc. Dat werd een heus familieproject.
Ruim 3 maanden later waren we uiteindelijk ervan overtuigd dat schoon, schoon genoeg was en dat we ook dat total loss scenario konden afvoeren.
Bleef de vraag of het financieel haalbaar was om er een project van de maken. Samen met de werfbaas heb ik een project plan gemaakt. Eigenlijk simpel. Delen van de binnenschaal terugplaatsen, schilderen, hout terugplaatsen, utilities erin, 12V erin, 220V erin, navigatie erin, afwerken, klaar en zeilen. De werkelijkheid was natuurlijk weerbarstig. Hoe gaan we deze verschillende stappen insteken? Wat is ervoor nodig? Wie zou verschillende onderdelen kunnen leveren? Welke vakmensen hebben we ter beschikking of nodig? Hoeveel tijd zouden ze nodig hebben? Waar gaan we onderdelen bestellen en kunnen die tijdig geleverd worden? Hoeveel gaat dit kosten? Met een grote slag om de arm zijn we er uit gekomen en leek het mij haalbaar en verantwoord om de Dazzling Dolphin als een Phoenix uit haar as te laten herrijzen.
Ondertussen ontspon zich een parallel traject met de verzekering en een verzekeringsexpert. Nadat de werfbaas ons plan en de kosten had ingediend, stelde deze verzekeringsexpert voor dat, omdat “de eigenaar wel handig leek”, de verzekering maar 75% van de geschatte kosten hoefde te uit te keren. Ja, dat is echt gebeurd. Ik heb uiteindelijk direct met de verzekering, die dit voorstel ook onzinnig vond, zaken gedaan en bijna de gehele total loss uitgekeerd gekregen (ik was casco extra verzekerd bij Unigarant). Daarna waren natuurlijk wel alle risico’s voor mij, maar was ik ook vrij alle keuzes te maken.
Met de werfbaas en zijn team konden we nu het project echt vorm gaan geven. En als je dan gaat denken vanuit een casco, dan ontkom je er niet aan om de kans te nemen het project iets grondiger aan te pakken dan strikt nodig. Je hebt overal toegang toe. Het vervangen van bedieningskabels van de motor is nu 30 min werk. Zwaardere uitvoering 12V systeem. Waarom nu niet gelijk nieuwe waterleidingen en pomp, koelsysteem, vuilwatersysteem, afvoerleidingen, 12V en 220V, navigatie, verlichting, comfort, afwerking. En zo werd het een refit 3.0.
Groet, Volkert
Eindelijk kan ik weg. Ik heb zo lang uitgekeken naar dit moment. 0f misschien anders gezegd, de startdatums van de 200Myls en de 24 uurs zijn de afgelopen 10 maanden een belangrijke ankerpunt voor mij geweest.
Het is op 26 nov 21. Echt 200Myls weer. Windkracht 7 a 8 uit ZW. Veel regen. Koud. Dat kennen we! Ik liep met mijn jaarclub uit Delft van Scheveningen naar Katwijk als alternatieve corona diesviering om daar de borrelen en te eten. Je moet wat! De boot stond lekker in de hal, dus geen zorgen. Telefoon gaat, mijn werfbaas. Teruggebeld toen ik in Katwijk was. Of ik zat…….. Hij had 3 uur lang mij willen bellen, maar durfde mij niet te bellen. Maar het moest. In onze boot had die nacht brand gewoed, brand was niet uitgeslagen, maar de schade was immens. Zijn eerste inschatting was dat het er heel, heel erg slecht uitzag……..
De volgende ochtend was heel confronterend. Nog voordat je boven aan de ladder bent komt je een chemische brandgeur tegemoet die je niet eerder zo intens hebt geroken. En dan kijk je door je kajuitluik naar binnen….. Alles is zwart, overal gesmolten plastic, gelcoat geschilferd, verbrand plafond in de kajuit, zware brandschade rond de kaartentafel, al het overige houtwerk boven heuphoogte verschroeid, portlights, dekluiken en kajuittoegang deels gesmolten, geen gordijnen meer, bankkussens deels verschroeid, matrassen idem, 12V schakelaars, Navtex, marifoon, radio en speakers gesmolten. Kabels achter het schakelpaneel allemaal vet aangeslagen. Zelfs het mondstuk van de brandblusser was gesmolten. Rookgassen en roetneerslag zat overal en had zelfs de bakskist bereikt. Rest mij en mijn zoon tranen om te zien hoe wat weken ervoor nog een fantastisch varend schip en baanwinnaar in de 200Myls 2021(!) was, er nu bijstond.
Na de nodige bakken koffie is het zoals het is. Wat was er gebeurt? De fan van de luchtontvochtiger is waarschijnlijk vastgelopen, oververhit geraakt en dat heeft de brand veroorzaakt. Die had ik na de 200 Myls in de boot staan om vocht van natte zeilen, zeilpakken e.d. uit de boot te krijgen. De boot is nat naar de werf gegaan en ik had de ontvochtiger nog even aan laten staan zodat ie min of meer droog de hal in zou gaan. Boot eruit, naar binnen en de rest is geschiedenis. Domme pech, als het niet die nacht was gebeurd, was het volgende jaar wel gebeurd. Het was een Zibro condensdroger (compressor, koelelement en fan). Nadien ontdek je dat in de VS luchtonvochtigers heel hoog in de risicomatrix van vastgoedverzekeraars staan en er worden miljoenen apparaten jaarlijks teruggeroepen.
Gelijk melding gemaakt bij de verzekering en dan gaat de molen draaien. Wat is de echte schade? Structureel?? Rest verbrandigsproducten?? Economisch??
Dus waar ik zolang naar uitgekeken had, bleef voor vandaag beperkt tot 46 min van de start naar Sport I. Lig nu voor de Markerwadden. 
Volkert Zijlker