Verslag van een Rookie op de Brightside, FF110
Woensdag ochtend, half zeven op. Snel een bakje koffie zetten en de kleren aan. Maar wat extra, want heb geen idee hoe koud het wordt. Een regenpak broek onder mijn zeilbroek dan hoop ik wat langer droog te blijven in de regen. Instrumenten worden aangezet en de computer opgestart. 7 Uur begin ik los te gooien en zie dat er al heel wat boten naar de haven uitgang onderweg zijn. De zeilen zijn snel gehesen en ik vaar met 1 rif en de highaspect om 20 over 7 de haven uit. Dit is voor mij de eerste 200 Myls ‘SOLO’. Aan de wind naar Hoorn en het begint al licht te worden. Ik vaar hoofdzakelijk met een 6 koppige bemanning in de Orc2 dus het is eerst even wennen aan alle handelingen die nu alleen gedaan moeten worden. De twee watertanks aan bakboord en stuurboord zijn nagenoeg leeg en de dieseltank is ¼ gevuld. Dat merk ik al snel. De boot is licht, 4300kg voor 11 meter met een ballast van 1580kg , en merk dat de helling en drift even wennen is. Ik vaar niet hoog genoeg en kan ook de snelheid en groove niet goed vinden en kom wat te laag bij de ton aan. Even een slagje en ik rond de ton. Geen probleem, automaat er op en door.
Het rak voor Volendam begint rustig, automaatje er op en de wind proberen te houden. Daarna rakje naar het zuiden, ook geen probleem. Begin er wel schik in te krijgen en de wind neemt toe. Dan een ruim rak, op het handje en de boot begint al wat te planeren, ik neem de ruimte en de ton komt in zicht, hierna omhoog en denk, laat ik de fok maar alvast wat binnen draaien, kan ik daarmee omhoog en heb ik de tijd het grootzeil binnen te halen. Leuke gedachte, slechte uitvoering. Nog geen paar bootlengtes voor de ton komt er een rukwind en de boot loeft te snel op. Ik anticipeer te laat en de fok pakt wind. Ik vloek en moet om de ton te ontwijken opsturen en loop krachtig uit het roer. Chaos alom. De boot gaat door de wind en fok staat bak, ik lig nog geen 10 meter voor de ton. Grootzeil komt over en de bakstag blijft achter de giek hangen. Ik zie de boten die achter mij lagen voor mij langsgaan en weet na veel getrek en gehannes de boot weer op koers te krijgen. Zo, dat was niet de bedoeling, ik ga om de ton heen en ik vaar wel, maar het is een chaos in de kuip. Het fok blijft voor aan de preekstoel hangen en na diverse keren naar het voordek geweest te zijn en vele lijnen door de handen te hebben gehad heb ik de boel weer onder controle. Het regent niet maar ik ben nat van het zweet. Was die regenbroek onder mijn zeilbroek nu wel zo’n goed idee? Ik zie de Goudvis boven mij varen en begin langzaam weer wat hoogte te pakken. Ik wil niet weer onder de ton uitkomen en ben te moe om naar binnen te gaan om op de computer te kijken. Ik zie de Bongo boven mij langs gaan en heb zo de koers weer te pakken. Achter de Bongo aan, op richting Enkhuizen. Dat gaat verder vlot. Bij Enkhuizen zeilen naar benden en schutten. Ik zit niet met veel boten in de sluis en twijfel wat ik ga doen. Door of Enkhuizen in. Het is erg vroeg en ik heb zin om door te gaan , maar kan het aantrekken van de wind nog niet goed inschatten. Rustig vaar ik de sluis uit langs Enkhuizen. Ik zie alleen boten de haven in gaan en vaar met Squiffy langs Enkhuizen. “Ook door ?”, roep ik haar aan. Antwoord is, “misschien Urk “ , maar dat uitzicht is voor mij niet zo aantrekkelijk. Wat moet ik daar. Ik heb in het hoofd , hoger op, maar stel mij in op, “ik zie wel “.
Kop in de wind, grootzeil omhoog, laat 1 rifje erin en fok erbij. KG ronden en ik zie nog een boot voor mij. Kon niet onderscheiden wie en heel in de verte zie ik nog een wit zeiltje, verder niks. Ik heb geen idee wat er voor of achter mij zit. Het gaat vlot, de wind is meer toegenomen en planerend gaat het naar beneden. 8,9,10,11…de Brightside weet de golven te pakken en planeert over 2 en 3 golven heen. Zo gaat het snel maar kan de automaat niet gebruiken. Alles gaat op het handje en ik houd de grootschoot in de andere hand. Ik houd niet van handschoenen omdat als die nat worden, en dus blijven, de huid dun maakt. Maar nu merk ik niet dat de grootschoot in mijn duim snijdt. Ik merk dat ik overtuigd ben, nadat ik steeds meer uit de luwte van de dijk kom, moet ik de boot meer laten gaan en oploeven. Laag gaan gaat hard en prima, maar het 2e rak is meer halve wind en dat is voor de Brightside een relatief wrede koers. Grootzeil helemaal naar buiten en zo houd ik de vaart er in. Ik probeer de automaat er op te zetten maar dat gaat niet goed. Ik begin te twijfelen, want zonder automaat wordt het wel een zwaar avontuur. Ik moet naar binnen voor de koers, maar de automaat houdt het niet. De Brightside schiet omhoog en ik kan niet te lang naar binnen om te kijken op het pc scherm. Dan zie ik dat het scherm blauw is. Ik kan haast niks meer zien, ook dat nog!
Ik druk de computer uit en doe de reserve plotter aan. Ik heb weer beeld ,alleen daar staan niet de te ronde tonnen in. Met een onwillige stuurautomaat wordt het wel een erge heen en weer geren naar helmstok en kaartentafel.
De automaat wordt door mij niet vaak gebruikt, alleen op de motor of met weinig wind, maar dit is toch een heel ander verhaal. Ik kom voor de andere boot bij de ton aan. En zie de boot die ver voor mij lag een aan de windse koers ingezet te hebben. Volgen is ook een tactiek, denk ik en rond de ton. Oei, wat waait het al hard. Met 1 rifje houd ik de Brightside prima aan de wind maar het gebrek aan gewicht doen de boot zijwaarts gaan. Ik zie de boot die achter mij voer de ton ronden en voor de wind gaan. Die houdt het voor gezien denk ik. Hij is op het voordek bezig en volgens mij draait hij weg naar Urk. Geen verkeerde keus,denk ik, dat is veilig, maar ik wil door. Ik moet een klapje maken om bij de Sport te komen maar zie de boot voor mij naar Enkhuizen varen. Ik zie nog een andere boot voor de wind met iemand op het voordek. Waarschijnlijk te hannesen met zijn rol voorzeil, want wat moet je daar zo lang. Ik ga door de wind en zet de automaat erop. Snel naar binnen om de tijd te noteren. Nou daar had mijnheer automaat een andere mening over. Ik was nog niet koud binnen en ik voel de boot kantelen, de verkeerde kant op. Ik spring naar buiten en kan mij staande op het trapje vasthouden aan de lier op het kajuitdak. De boot gaat door de wind het het fok gaat bak. Nee roep ik, en de boot gaat plat. Zodra de boot weer wat recht komt spring ik in de kuip. Het water komt door het gangboord en het lukt mij om zittend aan de lage kant de boot weer door de wind te krijgen.
Dat is de tweede keer denk ik, en vind het genoeg geweest. Ik ben te licht, moet aan de gang met de stuurautomaat, wat aan de bakstagen doen en het tweede rif is toch wel zo gemakkelijk in je eentje. De computer moet aan de praat. Genoeg te doen en ik zet koers naar Enkhuizen en draai mij om. Ik zie de Jager in de verte om de Sport E heen draaien en voor de wind naar de KH gaan. Jammer, voor mij even niet, ik ga naar Lelystad en denk dat daar wel meer boten zullen liggen. Ik heb er een dag alleen gelegen, maar wel alle probleempjes kunnen oplossen.
Donderdag niet te vroeg op en naar de winkel in de haven. De Brightside extra gezekerd met lijnen aan de dwarssteiger en de storm jaagt door de masten van de liggende boten. Als of er een hele grote stofzuiger aanstaat, en niet alleen de luchtverplaatsing, ook het geluid. Op facebook zie ik potten met bier, en welgevulde bekers met ijs de revue passeren… De dag wordt goed benut en nadat tegen de avond de pc weer werkt, stekkertje van het beeldscherm losgevlogen, aaargh,…..zie ik 2 boten binnenkomen. De Serdon en ( ….sorry naam vergeten ) al snel gevolgd door de Bella Diva en de FF65 ! Fast Forward en, als ik mij niet vergis, het Waarschip 725 ! Anoniem.
De volgende dag wordt er al snel ervaringen uitgewisseld en we zitten in de kajuit te kijken naar de demontage van een stuurautomaat tiller van de Anoniem. Met veel vakkundig advies wordt de klus geklaard en zo geef ik mijn probleempje met de werking van mijn automaat aan. Oo,…geen probleem, stellen we even in en niet veel later zitten er veel technische ogen met een vakkundige vinger, of was het nu anders om, op de knopjes van mijn bediening te drukken.
Daarna wordt de tactiek besproken en ik zit met mijn rusttijd. Ik wil op zaterdag in 1x rond naar Enkhuizen maar dan heb ik nog maar 1 rust gehad. Gisteren had ik niet kunnen varen. Dan nu naar Urk is het advies of pak de sport E en KH en weer naar Lelystad als dat te bevaren is. Tja, daar moet ik nu ook aan denken en ik beslis om om 14.00 uur te gaan varen. Watertanken vol en diesel tank vol en met een beetje hulp met het losgooien vaar ik weer de haven uit.
Hoog aan de wind naar de dijk, alleen op highaspect en stuurautomaat, en dan op naar de sport E. Nu krap 300 kilo zwaarder gaat het een stuk beter en het bootje gaat goed.
Ik bedenk mij hoe ik de ton moet ronden. Mijn theorie is dat ik na het juist ronden van de ton de baan heb verlaten en als ik nu weer de ton zou ronden uit de richting dat ik vaar, tegengesteld ga. Want dat is toch geen rak van de baan? Of moet ik er 360 graden omheen om uit te komen als of ik de ton uit het oorspronkelijke rak van de baan had gevaren? Ik besluit het eerste te doen, omdat ik redeneer dat het aanvaren geen rak van de baan is en ik alleen de ton dichtbij moet passeren omdat ik hem in de baan al gerond was. Ik passeer de ton en zie in de verte de Bongo naar de sport E gaan. Ik hobbel rustig op fok naar de KH en Bongo gaat al snel met grootzeil en fok op voorbij. Daarna kruis ik naar Urk om de nacht door te brengen.
De volgende ochtend voor het licht is, losgooien en weg. Alleen op fok rustig naar de KH en zie enkele boten voor mij naar de ton varen. Ik zie ze opsteken en langs de ton het rak inzetten. Aha, heb ik het toch goed gedaan en passeer op dezelfde manier om 8.00 uur de ton. Trek het grootzeil met 2 rifjes omhoog en vervolg mijn koers. De Bongo passeert mij zo te zien zonder rif in het grootzeil en fok en boven mij loopt de Blue Shadow met gereefd grootzeil en genua. Het gaat weer hard. De boot loopt prima en we surfen regelmatig tot een knoopje of 13. De stuurautomaat doet goed zijn werk. Hier en daar wat bijstellen. Het dagje stilliggen werpt zijn vruchten af. De ene na andere boot ga ik voorbij en voor ik het weet steven ik op Kornwerderzand af. Er komt een bui met wind aan en ik zie de Bongo richting Kornwerderzand gaan.
De Squiffie ligt onder de ton wat heen en weer aan het varen en ik vraag mij af wat zij aan het doen is. ( Later blijkt dat ze de motor niet meer kon starten ). Dat ga ik niet doen en bedenk dat ik beter het grootzeil kan weghalen en rustig op de highaspect aan de wind kan opkruisen naar de Sport B en A. Keep It Stupid Simple. Ik rond de ton en neem de eerste slag naar het zuiden. Wegblijven van de ondieptes waar ik met mijn diepte van 2.10 niet wil zitten. De Blue Shadow gaat mee en kruist met grootzeil en stagfokje. Ik kan mijn normale hoogte niet houden en val wat af naar een 47 tot wisselend 52 graden aan de wind. De Brightside begint te lopen en de snelheidsmeter geeft konstant boven de 7 knopen aan. In de snelheid kan ik opsturen naar 42 graden ware wind. En dat alleen op highaspect en stuurautomaatje,… er op en gaan ! Dit is solo zeilen !
De Blue Shadow gaat mee maar komt mij niet voorbij. Ik ben als eerste bij Sport B en neem weer de slag naar het zuiden voor Sport A. Blue Shadow vaart ietsje verder door en volgt. Hij ligt ietsje gunstiger en ik neem de uitdaging aan ietsje eerder de slag naar boven aan te gaan.
De golven staan daar veel gunstiger op de koers en misschien kan ik meer hoogte houden. Blue Shadow draait voor mij om de Sport A en dit slagje is dus voor hem. Nu de koers ruimer is geworden naar de WV20 zou ik het grootzeil er weer bij kunnen zetten. Maar ik ben door nat en begin koud te worden. En mijn maag begint wat te knorren. Stuurautomaat er op en naar binnen. Kleren uit, andere broek en zeilbroek weer aan en de pan op het vuur. Soepje er in met wat extra mie, en smullen maar. Blue Shadow loopt heel langzaam weg en ik vind het wel goed zo. De regenbuiien komen over en het kacheltje is aan. Boven mij zie ik een klein zeiltje. Het is de Klapmuts en ik stuur de automaat wat op. Vanaf mijn positie kijk ik neer op de Klapmuts. Geert Nieveen zit aan de lage kant voorover gebogen te sturen. Ik pak mijn camera van de hekstoel af en begin hem te filmen. Op de groothoeklens zal het wel ver weg lijken maar ik passeer hem op zo´n 70 meter. Ik bedenk mij het verschil van beide boten. Bij mij het kacheltje nu aan en de soep op het vuur en op highaspect loop ik met een gangetje de Klapmuts voor bij. Geert voorover gebogen, zijn bootje beukend door het water in zijn eigen element. Wat een bikkel, hij en de anderen, die in deze omstandigheden met bootjes beneden de 9 meter deze race uitvaren.
Om 7 minuten over 5 ’s middags passeer ik de KG voor Enkhuizen en heb ik het rondje in 9 uurtjes gedaan. Daarna is het even frustratie. Genoeg energie en tijd om door te gaan maar ik moet nog een rusttijd nemen. Ik twijfel hoe ik dit ga aanpakken. Door de sluis voor anker of toch maar de haven in en morgen om 6 uur schutten. Ik vaar wat heen en weer en bekijk de voorspellingen. 20 tot 24 knopen zeggen de voorspellingen voor zondag ochtend. Ik heb geen zin in te ankeren in die wind en besluit voor comfort te gaan en Enkhuizen binnen te gaan. Naast de Dreamcatcher leg ik aan en al snel komt een andere zeiler naast mij liggen.
De volgende ochtend 6 uur door de sluis. De laatste loodje wegen het zwaarst maar niet met deze race. Geen 20 tot 24 knopen maar een mager 6-7 tot 10 knoopje en voor de wind. Had de spischoten allang opgeborgen, dus kon weer aan de slag. De Bongo die ook al voor de sluis lag is als eerste met genaker op naar de laatste ton. De Flecha, een FF95, komt ook mee en heeft de spi er al eerder op. Als hij al naast mij ligt trek ik de topspi van 85m2 omhoog. Dit rakje krijg ik nog even cadeau in plaats van midden in de nacht te finishen. Maar de Flecha geeft het niet zomaar op. Schootjes in de hand probeert hij ieder zuchtje mee te pakken. We lopen al snel op de groep uit maar uiteindelijk finished hij met een verschil van een paar meter voor mij om de ton. Gefeliciteerd.
Daarna gaat het allemaal snel. Naar de haven, bootje vast en het logboek invullen en rusttijden uitrekenen. Ik weet dat ik veel heb, de planning had veel beter gekund, maar daar is het in eerste instantie niet om te doen. Het is een ervaring en achteraf had ik een en ander anders gedaan.
Maar ik wilde in eerste instantie veilig uitzeilen en alles heel houden en dat is mij gelukt. Martin Selles van de Bongo loopt langs. “Weet jij wel dat jij tot 2x toe de tonnen verkeerd hebt gerond ?” Ongelovig kijk ik hem aan. Heb ik iets verkeerd gelezen of niet begrepen ? Maar ik heb ook voorbeelden gevolgd. Dat ga ik thuis nog eens even goed doornemen want hier heb ik geen goed antwoord op. ( En nu thuis nog steeds niet :-).)
Groet Perry.